پیله ابریشم (Silk Cocoon) یک ساختار محافظتی طبیعی است که توسط لارو کرم ابریشم (عمدتاً کرم ابریشم اهلی، Bombyx mori) برای مرحله شفیرگی خود بافته میشود. این پیله از الیاف ابریشم ظریف و محکمی تشکیل شده است که کرم ابریشم آن را از غدد بزاقی خود ترشح میکند.
ساختار و ترکیبات پیله ابریشم:
فیبروئین (Fibroin): بخش اصلی و ساختاری الیاف ابریشم را تشکیل میدهد. فیبروئین یک پروتئین فیبری است که به ابریشم استحکام و انعطافپذیری میبخشد. حدود 75 تا 83 درصد پیله را فیبروئین تشکیل میدهد.
سریسین (Sericin): این ماده یک پروتئین چسبناک است که الیاف فیبروئین را به هم میچسباند و پیله را محکم و یکپارچه میکند. سریسین حدود 17 تا 25 درصد از وزن پیله را تشکیل میدهد و در آب گرم حل میشود که این خاصیت در فرآیند جداسازی الیاف ابریشم (نوغانکشی) مورد استفاده قرار میگیرد.
سایر ترکیبات: پیله ابریشم همچنین حاوی مقادیر کمی از مواد دیگر مانند موم، چربیها، رنگدانهها و کربوهیدراتها است.
مراحل تشکیل پیله:
چرخه زندگی کرم ابریشم شامل چهار مرحله تخم، لارو (کرم)، شفیره و پروانه بالغ است. کرم ابریشم پس از طی دوره لاروی و چندین مرحله پوستاندازی، آماده ورود به مرحله شفیرگی میشود. در این زمان، کرم شروع به ترشح مایع ابریشمی از دهان خود میکند و با حرکات دورانی سر و بدن، این مایع را به شکل یک رشته پیوسته به دور خود میپیچد. این مایع در تماس با هوا سفت شده و به الیاف ابریشم تبدیل میشود. این فرآیند تنیدن پیله حدود 2 تا 3 روز طول میکشد. طول رشته ابریشم در یک پیله میتواند بین 300 تا 1500 متر باشد.
کاربردهای پیله ابریشم:
پیله ابریشم عمدتاً به دلیل الیاف باکیفیت خود مورد توجه است و کاربردهای متنوعی دارد:
صنعت نساجی (تولید ابریشم):
این مهمترین کاربرد پیله ابریشم است. برای به دست آوردن الیاف ابریشم به صورت یک رشته پیوسته، پیلهها را معمولاً در آب گرم قرار میدهند تا سریسین نرم شود و سپس رشته ابریشم باز شود. این فرآیند "نوغانکشی" نامیده میشود.
ابریشم به دست آمده در تولید پارچههای لوکس، لباس، فرش، تابلو فرش و سایر محصولات نساجی استفاده میشود.
کاربردهای آرایشی و بهداشتی و مراقبت از پوست:
سریسین و فیبروئین موجود در پیله ابریشم، به دلیل خواص بینظیرشان برای پوست، در محصولات آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار میگیرند.
آبرسانی و مرطوبکنندگی: پیله ابریشم یک آبرسان طبیعی قوی است و به حفظ رطوبت پوست کمک میکند.
لایه برداری و پاکسازی: به دلیل بافت لطیف و ترکیبات طبیعی، میتواند به عنوان یک لایهبردار ملایم عمل کرده و سلولهای مرده پوست را از بین ببرد و باعث شفافیت و درخشندگی پوست شود.
ضد پیری و جوانسازی: پروتئینها و اسیدهای آمینه موجود در پیله ابریشم، به کلاژنسازی پوست کمک کرده و میتوانند به کاهش چین و چروک، افزایش خاصیت ارتجاعی و سفت شدن پوست کمک کنند.
کاهش لک و تیرگی: استفاده از پیله ابریشم میتواند به بهبود ظاهر لکها و تیرگیهای پوست، به خصوص اطراف چشم، کمک کند.
درمان آکنه و جوش: برخی مطالعات نشان دادهاند که پیله ابریشم میتواند در بهبود آکنه و جوشها نیز مؤثر باشد.
صنایع پزشکی:
الیاف ابریشم و پروتئینهای آن به دلیل زیستسازگاری و خواص مکانیکی، در زمینه پزشکی، به خصوص در تولید بانداژهای زخم، بخیههای جراحی و مهندسی بافت، مورد بررسی و استفاده قرار میگیرند.
خواص فیزیکی و شیمیایی:
استحکام و کششپذیری: الیاف ابریشم بسیار مستحکم و در عین حال کشسان هستند.
جذب رطوبت: ابریشم قابلیت جذب رطوبت بالایی دارد.
مقاومت: در برابر نور خورشید و میکروبها مقاومت خوبی دارد (البته نور مستقیم و طولانی مدت میتواند آن را ضعیف کند).
عایق حرارتی: پیله ابریشم به کرم کمک میکند تا دمای داخلی خود را تنظیم کند و این خاصیت در پارچههای ابریشمی نیز تا حدی وجود دارد.
به طور کلی، پیله ابریشم (Silk Cocoon) نه تنها منبع اصلی تولید یکی از باارزشترین الیاف طبیعی جهان است، بلکه به دلیل ترکیبات پروتئینی غنی خود، در صنایع آرایشی و پزشکی نیز کاربردهای فراوانی یافته است.
برای خرید پیله ابریشم جوانسازی و پاکسازی پوست, روی این خط کلیک نمائید.